Παρασκευή 12 Οκτωβρίου 2007

Το αρθρο 1.

Η Βρετανική κυβέρνηση συμφωνεί με τους έφορους του μουσείου ότι τα Γλυπτά του Παρθενώνα, τα οποία εκτίθονται σε αίθουσα που κατασκευάστηκε ειδικά γι'αυτά το 1938, πρέπει να παραμείνουν εκεί. Το Βρετανικό μουσείο είναι νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου. Σύμφωνα με το νόμο είναι τελείως ανεξάρτητο από την κυβέρνηση. Οι εξουσίες του Βρετανικού μουσείου περιορίζονται σε αυτές που περιέχονται στον ιδρυτικό νόμο. Ο νόμος περιορίζει αυστηρά τις περιστάσεις υπό τις οποίες το Βρετανικό μουσείο μπορεί να διαθέσει οποιοδήποτε αντικείμενο στη συλλογή και είναι προφανές οτι θα ήταν παράνομο γιά το μουσείο να διαθέσει τα Γλυπτά σύμφωνα με το νόμο όπως έχει αυτή τη στιγμή.

Αυτό σημαίνει ότι θα χρειαζόταν βασική νομοθεσία απλώς και μόνο για να επιτραπεί στο μουσείο να επιστρέψει τα Γλυπτά στην Ελλάδα. Σε απολύτως νομικούς όρους θα ήταν δυνατή τέτοια επιτρεπτική νομοθεσία. Θεμελιώδη προβλήματα θα προέκυπταν ωστόσο εάν, παρά μία τέτοια επιτρεπτική νομοθεσία, το μουσείο δεν ήταν προετοιμασμένο να επιστρέψει τα Γλυπτά. Είναι φανερό πέραν αμφιβολίας ότι το Βρετανικό μουσείο είναι ο νόμιμος κάτοχος των Γλυπτών. Όπως ήδη εξηγήθηκε, το μουσείο είναι τελείως ανεξάρτητο από την κυβέρνηση και οποιαδήποτε απόπειρα εξαναγκασμού του θα έπρεπε να θεμελειωθεί σε επιπρόσθετη βασική νομοθεσία. Για να είναι αποτελεσματική, τέτοια νομοθεσία θα έπρεπε να εξουσιάζει την κυβέρνηση να στερήσει από το Βρετανικό μουσείο τα νόμιμα κτήματά του. Τέτοιου είδους κατασχετική νομοθεσία θα ήταν αντίθετη προς το Αρθρο 1 του Πρώτου Προτοκόλλου στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα εκτός εάν η κατάσχεση ήταν για το δημόσιο συμφέρον και εκτός εάν παρεχόταν αποζημίωση.

Κατά την άποψη της κυβέρνησης του Ηνωμένου Βασιλείου η αφαίρεση των Γλυπτών από ένα από τα πιό σημαντικά παγκόσμια μουσεία όπου αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα της μουσειακής συλλογής και όπου είναι διαθέσιμα για μελέτη από επιστήμονες στο γενικό πλαίσιο της συνολικής συλλογής, δεν θα ήταν για το δημόσιο συμφέρον. Ακόμη κι αν ήταν αποδεκτό ότι η αφαίρεση των Γλυπτών από το μουσείο μπορούσε να δικαιολογηθεί ως δημόσια συμφέρουσα, η απαραίτητη κατάσχεση θα μπορούσε να λάβει χώρα με τρόπο συνεπή προς τη Σύμβαση μόνο εάν το μουσείο αποζημιωνόταν χρηματικά. Σύμφωνα με τη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα μιά τέτοια αποζημίωση πρέπει να έχει κάποια σχέση με την χρηματιστηριακή αξία των κτημάτων τα οποία δημεύονται. Αν και από μία πλευρά τα Γλυπτά είναι ανεκτίμητα, είναι φανερό ότι η χρηματιστηριακή αξία τους ανέρχεται σε πολλά εκατομμύρια λίρες. Τέτοιου είδους κόστος θα ήταν απαράδεκτο για την κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου.

Συμπερασματικά, αποτελεί άποψη της κυβέρνησης του Ηνωμένου Βασιλείου ότι το Αρθρο 1 του Πρώτου Προτοκόλλου στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα αποτρέπει την εισαγωγή νομοθεσίας που να υποχρεώνει το Βρετανικό μουσείο να επιστρέψει τα Γλυπτά χωρίς απαράδεκτο κόστος τόσο οικονομικό όσο και από πλευράς αθέτησης της υποχρέωσης του μουσείου σε ότι αφορά το δημόσιο συμφέρον.

Το θέμα της νόμιμης απόκτησης των Γλυπτών του Παρθενώνα, από τον Λόρδο του Έλγιν, είναι, σύμφωνα με την άποψη της Βρετανικής Κυβέρνησης, πέραν πάσης αμφιβολίας. Πριν το Κοινοβούλιο αποφασίσει να προχωρήσει στην αγορά τους από τον Λόρδο του Έλγιν το 1816, το θέμα της νομιμότητας εξετάστηκε λεπτομερώς από μία Ειδική Εξεταστική Επιτροπή (της Βουλής των Κοινοτήτων). Αποφασίσθηκε ότι ο Λόρδος του Έλγιν είχε την άδεια των Οθωμανικών Αρχών και είχε ενεργήσει ως ιδιότης.

Η Ελλάς είχε αποτελέσει τμήμα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, σε μεγάλο μέρος από το 1453, και τα φιρμάνια που εξασφάλισε ο Λόρδος του Έλγιν προερχόντουσαν από την κυβέρνηση εκείνης της εποχής. Οι επιχειρίσεις του Έλγιν κατέστησαν αναγκαία την παραχώρηση αρκετών φιρμανιών και αδειών από τις αρχές στην Κωνσταντινούπολη ? το πρώτο φιρμάνι επέτρεψε την έναρξη των εργασιών του (Ιταλική μετάφραση), ένα δεύτερο κατά τη διάρκεια των εργασιών επέτρεψε την αφαίρεση μιάς οικίας γιά να επιτραπούν ανασκαφές μπροστά στο ναό, και μία τρίτη ομάδα εγγράφων εξασφαλίσθηκε που διεκύρητε ότι η Τουρκική κυβέρνηση επέτρεπε όλες τις ενέργειες στις οποίες είχαν προβεί οι αξιωματούχοι της στην Αθήνα εκ μέρους της.

Από νομικής και ιστορικής πλευράς η τελική απόθεση τους στο Βρετανικό Μουσείο πρέπει να επικροτηθεί αφού διατηρεί ένα σημαντικό διεθνώς κομμάτι Πολιτισμικής Περιουσίας. Έχουν γίνει επίκεντρο του Δυτικο-Ευρωπαϊκού πολιτισμού. Η Ελλάς δεν θα μπορούσε να έχει καλύτερο πρέσβη στο εξωτερικό από τα γλυπτά του Παρθενώνα στο Βρετανικό Μουσείο, όπου τα επισκέπτονται πάνω από έξι εκατομμύρια άνθρωποι το χρόνο. Το Βρετανικό μουσείο είναι ένα πραγματικά παγκόσμιο μουσείο, υπερβαίνοντας τα εθνικά σύνορα, όμοια με τα μουσεία του Παρισιού, του Βερολίνου και της Βιέννης. Τα Γλυπτά του Παρθενώνα αποτελούν ένα αναπόσπαστο μέρος όλης της συλλογής σε ένα τέτοιο παγκόσμιο μουσείο.

2 σχόλια:

Unknown είπε...

Επιτέλους ρεαλισμός, επιτέλους γραφή Ελληνική, αλλά ενήλικη...

regina είπε...

@politispittas επιτελους ναι.